Blijf kijken


Niet eerder is er zoveel onzin over kunst beweerd als de laatste tijd. Meer dan ooit is er geschreven, verteld en geroepen waarom we iets dat we kunst noemen mooi of goed moeten vinden, waarom het goed voor ons is en waarom er dus juist wel of juist niet voor betaald moet worden. Kunst is een medicijn tegen van alles, maar we weten niet hoe het werkt: nergens lees, zie of hoor ik waarom we iets goed vinden, hoe het komt dat het ene muziekje ons diepste wezen beroert en wat een acteur doet om ons te overtuigen met een leugen.

We onderzoeken ons suf naar de vraag hoe een massa staal en plastic een paar honderd kilo mensenvlees zo efficiënt mogelijk door de lucht kan verplaatsen. We weten waarmee een eencellig wezentje ons beschermt tegen een virus, en we bouwen een tunnel om een elementair deeltje te ontdekken.

Een kunstwerk hangen we in een museum met een summier en cryptisch briefje ernaast.

Kunst is een kwestie van geloven geworden. Iets goeds waarvoor je open staat, of waarvoor je de ontwikkeling mist om het toe te laten. Een kunstenaar is iemand die vanuit niet nader te omschrijven kennis allerlei bijzonders aanricht, waar we niet al teveel over moeten willen weten.

Ik geloof niet in zo’n beeld van kunst, zoals ik ook niet in magie of een god geloof. Ik wil kennis. En dan gaat het dus niet over mooi of lelijk, of geld of geen geld.

Blijf kijken.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.


3 reacties op “Blijf kijken”

  1. Hi Wijbrand,

    het komt op mij een beetje over alsof je iets gedemystificeerd wilt zien wat geen mystificatie is maar gewoon de eigenheid van het medium.

    Kunstbeleving is geen exacte wetenschap, zoals aerodynamica dat wel is, dus is er geen eensluidend antwoord op waarom precies iets als mooi of ontroerend wordt ervaren. Mocht dat wel zo zijn zou je na onderzoek exact kunnen weergeven HOE ontroerend of HOE grappig een bepaald werk is. Daarbij voel je toch wel aan dat het zo niet kan werken. Hoeveel onderzoek we er ook naar zouden doen en hoe dikke boekwerken we ook naast een schilderij zouden hangen.

    Maar dat maakt het nog geen religie of wichelarij. Er bestaan allerlei kleine wetmatigheden in het vervaardigen van een kunstwerk waarvan gebruik wordt gemaakt door de maker. Ik denk niet dat de beleving van het werk door de toeschouwer er perse op vooruit zou gaan als hij veel kennis van dit proces heeft. In sommige gevallen wel, in andere niet. De originele schikking van al die kleine wetmatigheden door de maker maakt het werk meer of minder succesvol in zijn uitwerking bij grotere of kleinere groepen toeschouwers, ook nog afhankelijk van in welke tijd het wordt beleefd.

    Maar jij bent in de uitgelezen positie om hier onderzoek naar te doen. Ik ben oprecht benieuwd waar je op uit komt als je in je besprekingen diep in zou gaan op de vraag waarom jij ergens door geraakt, geamuseerd, geschokt etc. bent. Ik vermoed dat het een heel persoonlijk verhaal van jou zou worden en weinig wetmatigheden boven zou halen. Waar wat mij betreft helemaal niks mee mee zou zijn. Maar misschien komt er wel iets heel anders uit. Zou mij benieuwen.

    Hartelijke groet,

    Ivar