‘Teveel willekeur in de erfgoedwet.’ Commissie Pechtold haalt streep door plannen minister van Engelshoven.


Een van de belangrijkste liberale wapenfeiten van D66 Cultuurminister Ingrid van Engelshoven is door voormalig D66-lijsttrekker Alexander Pechtold naar de prullenbak verwezen. Dat blijkt uit het vandaag gepresenteerde rapport ‘Terughoudend en Betrokken’, dat de commissie Pechtold op verzoek van minister Van Engelshoven heeft opgesteld. In 110 pagina’s (met plaatjes) valt te lezen dat de huidige inrichting van de Erfgoedwet leidt tot willekeur en onzekerheid. Dat betekent dat onverkwikkelijke toestanden als die rond de verkoop van een pentekening van Rubens door wijlen prinses Christina, vaker kunnen voorkomen.

Met de Erfgoedwet hoopte het Kabinet-Rutte III een boel gedoe weg te halen bij het ministerie van OCW. Gedoe, dat we allemaal kennen van de vierjarige kunstenplanperiode met het terugkerende ritueel van lobbyende kunstenaars en culturele instellingen, en Marsen van Beschaving als je daar eens flink in wilt hakken, als kabinet. Wat in de Erfgoedwet wordt opgenomen, daar heb je geen commissies meer voor nodig. Je hoeft ook niet meer elke vier jaar opnieuw alles uit de kast te trekken om subsidie te krijgen. Daarom heeft de minister dit jaar ook besloten alle Rijksmusea onder te brengen in de Erfgoedwet.

Protest

Tegen die maatregel kwam eerder dit jaar al een scherp protest. Allard Pierson-directeur Wim Hupperetz legde zijn functie als voorzitter van de commissie Musea en Erfgoed bij de Raad voor Cultuur neer. Hij stelde dat de democratische controle op het beleid van die musea onmogelijk geworden was, en dat daarmee volledige macht werd gegeven aan een paar museumdirecteuren en de minister. Misschien geen probleem als het geld tegen de plinten klotst, maar rampzalig als de portemonnee opeens leeg blijkt.

Hupperetz krijgt nu bijval van de Commissie Pechtold. Die stelt immers dat de minister nu ‘ambtshalve’ kan besluiten of iets tot ons te beschermen erfgoed behoort. Dat is vragen om willekeur. Dat de minister bovendien heeft verklaard dat de Collectie Erfgoed Nederland nu wel zo’n beetje af is, is ook op zijn minst bizar. Immers: zolang er in Nederland cultuur is, komt er ook mogelijk nieuw erfgoed bij. Ook dat moeten we veiligstellen voor komende generaties.

Die collectie is nooit af

Er  moet dus gewoon weer een vaste adviescommissie Erfgoed komen, waarin deskundigen bepalen wat erfgoed is en hoe daarmee om moet worden gegaan. Maar Pechtold gaat nog verder. Omdat niet al ons erfgoed in staatshanden is, moet de staat ook iets te zeggen gaan krijgen over aangewezen erfgoed in particulier bezit. Of dat nu een particuliere stichting is, of een autofreak met de eerste Daf-truck in zijn garage. Bovendien moet er een meldingsplicht komen wanneer een stuk erfgoed naar het buitenland dreigt te verdwijnen.

Alexander Pechtold, die we erfgoedtechnisch ook kennen van de toestanden rond de halve aankoop van Rembrandts Maarten en Oopjen door het Rijksmuseum (twee schilderijen half voor de prijs van één) stelt met de tientallen aanbevelingen in het 110 pagina’s tellende rapport het kabinet voor een probleem. Men dacht dat de collectie af was en er geen ingewikkelde bureaucratie meer nodig was. Een fijne bezuiniging. Heel erg liberaal. Maar nu blijkt dat het beheren, behouden en ontwikkelen van een erfgoedcollectie heel erg veel tijd, geld en menskracht gaat kosten. Ook zo benieuwd waar dat vandaan moet gaan komen?

Lees het hele rapport hier:

VAN_TERUGHOUDEND_NAAR_BETROKKEN

Het bericht ‘Teveel willekeur in de erfgoedwet.’ Commissie Pechtold haalt streep door plannen minister van Engelshoven. verscheen eerst op Cultuurpers.

Ditr bericht verscheen oorspronkelijk op Cultuurpers.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.