Theo Maassen en de schitterende verwoesting


Mijn eigen straat in Capelle aan den IJssel, maar dan met alle huizen in puin en een kustvaarder losjes tegen de Alkenoordflat gedrapeerd. Sfeervol overwoekerd. Ik heb de tekening even niet onder handbereik, maar dat soort dingen tekende ik dus als puber. Doemdenkkunst, geheel volgens de tijdgeest van de late jaren zeventig. Ik verslond de boeken over de verwoesting van de stad waar ik geboren was en koppelde dat aan mijn zwartste toekomstverwachtingen. Waarschijnlijk omdat de eeuwig optimistische serie Star Trek in die tijd even niet werd uitgezonden.

Geen haar op mijn hoofd dacht aan het waarmaken van die visioenen. Sterker nog: de aantrekkingskracht van verwoesting en verschrikking is een van die kenmerken van de kunstbeleving waar deze serie over gaat. In de 19e eeuw hebben we daarvoor het woord ‘subliem‘ uitgevonden. Dat je dus grenzeloos gefascineerd kunt raken door iets huiveringwekkends. Horror valt eronder, maar ook de magisch realistische schilderijen van Carel Willink en het misselijkmakende werk van Francis Bacon, of de schrikbarende kleurvlakken van Mark Rothko.

Carel Willink  (10)

We flirten met onze angsten, we experimenteren met onze lusten. En dat kan allemaal omdat het zich tussen ons, onze oren en het kunstwerk afspeelt.

We gissen naar de gruwelijke ziel van de kunstenaar, maar weten ook dat die niets anders doet dan die gezamenlijk poel van verbeelding aanspreken en er een beetje in rondpoeren. We voelen de fascinatie, maar weten dat we voorgelogen worden en bewonderen de kracht waarmee dat gebeurt. Sterker nog: genieten van kunst is zoiets als een ritje in een gloednieuwe achtbaan: we willen erop vertrouwen dat het ding veilig is, maar vinden het extra spannend als we daar een beetje aan twijfelen.

De komiek Theo Maassen kwam er laatst achter dat mensen zijn tamelijk riskante humor-achtbaan niet konden volgen toen die op tv werd uitgezonden. Hij moest zich verantwoorden voor het spelen met een gedachte in zijn theatershow.

Wat die gedachte precies suggereerde, doet er niet eens toe. Ergens, een tijdje terug, hebben we met zijn allen kennelijk afgesproken dat alles wat we op tv zien, echt gebeurd is en de werkelijkheid natuurgetrouw toont. Alles wat iemand op tv zegt kan dus ook niet anders zijn dan zijn diepste overtuiging, en die overtuiging zal dus ook anderen motiveren om die gedachte uit te voeren.

TV is geen kunst.

Zou ik mijn pubertekeningen op tv laten zien, werd ik preventief opgenomen.

 

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.