Oude bekenden domineren nieuwe
theaterseizoen
Het Nederlandse theater gaat dit jaar
flink op herhaling. Voor de liefhebbers hoeft dat helemaal geen
bezwaar te zijn. Er is nog genoeg avontuur te beleven.
Den Haag (GPD) _ Liefhebbers van
Shakespeare en Tsjechov komen dit seizoen goed aan hun trekken. De
Russische meester Tsjechov komt minstens drie keer langs, terwijl de
grote Engelse Bard Shakespeare zoals ieder seizoen wel weer met een
stuk of vijf klassiekers langs de theaters trekt. Wie daarbij ook nog
geïnteresseerd is in het vergelijken van totaal verschillende
visies op die toneelschrijvers, kan zijn geluk helemaal op.
Shakespeare's tragiedie King Lear wordt kort na elkaar door twee
gezelschappen gespeeld. Het ro theater gaat met Jack Wouterse de
tragedie over de oude koning die zijn erfenis verkwanselt op tournee,
terwijl Rik van Uffelen de seniele koning met zijn moeilijk
opvoedbare dochters speelt bij het Maastrichtse gezelschap Het
Vervolg.
Tsjechovs moeilijk opvoedbare dochters
Olga, Irina en Masja zullen op hun beurt op twee heel verschillende
manieren naar Moskou snakken. Vanaf dit najaar gaat een verzameling
jonge acteurs onder regie van Hans Croiset met de klassieker '3
zusters' op reis, terwijl mime-comediënnes Suzanne Bogaerdt en
Bianca van der Schoot er met zijn tweeën weer iets heel anders
van zullen maken.
Twee keer dezelfde Shakespeare en twee
keer Tsjechov hoeft dus zeker niet te betekenen dat de stukken
kopieën van elkaar zijn. Integendeel zelfs. De mensen die deze
voorstellingen maken verschillen zo hemelsbreed van elkaar dat de
enige overeenkomst uiteindelijk nog de titel zal zijn. Anders, en
daarom voor de kenners spannender, zijn twee andere
Shakespeare-hernemingen. Dirk Tanghe, de flamboyante leider van De
Paardenkathedraal uit Utrecht, frist zijn eigen legendarische versie
van Shakespeare's Midzomernachtsdroom uit 2000 op. Net zoals hij
eerder zijn legendarische voorstelling Fröken Julie opnieuw uit
de kast haalde, zou ook deze hernieuwde kennismaking met de komedie
over liefdesroes in een zomers bos iets bijzonders kunnen worden.
Diegenen onder u die deze zomer naar Amsterdam trokken om daar de
openluchtversie door onder anderen musicalster Lottie Hellingman,
ministersbroer Arnoud Bos en drinkebroer Maarten Wansink te zien,
hoeven niet bang te zijn voor al teveel herhaling. Dirk Tanghe maakt
er gegarandeerd iets heel spectaculairs van.
De Shakespeare-komedie As you like it
keert ook terug. Na de bijzondere versie, afgelopen zomer, met
originele bezetting, door de amateurs van het Shakespearetheater in
Diever, brengt het Nationale Toneel een versie van deze komedie over
liefdes- en geslachtsverwarring in een meer 19e eeuwse opvatting.
Gerardjan Rijnders regisseert Annick Pheifer, die zich gedurende de
hele voorstelling als man verkleedt om zo haar geliefde te testen, in
een vertaling van dit stuk uit 1987. Grotendeels hetzelfde artistieke
team als destijds in die door Gerrit Komrij vertaalde en door Karst
Woudstra geregisseerde voorstelling door Het Publiekstheater uit
Amsterdam, treedt aan. Voor vooral de ouderen onder u die die
voorstelling nog kennen, wordt het een spannende vergelijking.
Er zijn meer opvallende terugkomers. De
eigenzinnige theatermaker Kees Roorda gaat op tournee met een eigen
visie op een zogenaamde montagevoorstelling van Gerardjan Rijnders
uit de vroege jaren negentig: 'Titus, geen Shakespeare', terwijl de
toneelversie van Stephen Kings roman Misery, die eerder met 'Mama is
Boos'-ster Geert de Jong werd gebracht, nu op tournee gaat met Victor
Löw en Mirjam de Rooij als de schrijver en zijn stalkster.
Het bizarre stuk Arabische Nacht van de
Duitse successchrijver Roland Schimmelpfennig komt terug, nadat het
eerder door Matthijs Rümke in première werd gebracht. Een
bijzonder stuk dat dit jaar zal worden gespeeld door Huis aan de
Amstel.
Meer recente herhalingen zijn die van
de grote successen van de afgelopen jaren: Opening Night en Platform.
De twee samenwerkingsstukken tussen NTGent en Toneelgroep Amsterdam
zijn voorstellingen die elk op hun eigen manier zo mooi zijn, dat je
er alle moeite voor moet doen om ze te gaan zien. De top van de
Nederlandse en Vlaamse acteerwereld is er bij elkaar gebracht: Elsie
de Brauw en Jacob Derwig werden allebei bekroond voor hun rollen in
Opening Night, terwijl Steven van Watermeulen en Els Dottermans niet
minder sterren van de hemel speelden in de door Johan Simons gemaakte
bewerking van Houellebecqs verontrustende roman Platform. Grote
kunst, en nu dus op tournee.
Van de echt nieuwe producties die dit
jaar uitkomen is Angels in America door Ivo van Hove zonder meer die
waar het meest reikhalzend naar wordt uitgekeken. Dit stuk over aids
en verval leverde onlangs nog een prachtige televisieserie op, maar
een jaar of tien geleden was het al op een Nederlands toneel te zien.
Toen was Guy Cassiers, de man die ons later de onvergetelijke
bewerking van 'Op zoek naar de verloren tijd' van Marcel Proust
bracht, verantwoordelijk voor een hallucinerend mooie voorstelling.
Van Hove zal het zwaar krijgen om de kenners te overtuigen, maar voor
het verse publiek zal het hoe dan ook bijzonder worden.
Leuk nieuw is het alweer een paar jaar
aan de weg timmerende Volksoperahuis, dat met een volgende aflevering
in de serie Zeeuwse Nachten een nieuw pareltje aan zijn oeuvre zal
toevoegen. In de gaten houden die muziektheaterclub, want je kunt er
zomaar opeens diep ontroerd en maatschappelijk verfrist uitkomen, net
zoals uit de vijfde aflevering van de serie Mighty Society door
wonderboy Eric de Vroedt.
Ouderwetse lering en vermaak zijn te
zien in het werk van Brecht. Het Groningse NNT brengt een frisse
versie van het leerstuk De Kaukasische Krijtkring, terwijl later dit
seizoen de oude rot Hans Croiset met een historisch verantwoorde
uitvoering zal komen van de klassieker Moeder Courage bij de serie
Toneelmeesters van Joop van den Ende.
Nu al de spannendste voorstelling van
het komende seizoen is echter iets kleiner: het Arnhemse gezelschap
Keesen&Co brengt Tsjechovs 'Een Meeuw', en dat kan niet anders
dan bijzonder worden. Monique Kuijpers zal er de hoofdrol van de oude
bittere actrice in spelen, die machteloos toeziet hoe de jeugd haar
van haar troon stoot. De vaste actrice en echtgenote van regisseur
Willibrord Keesen is bijzonder en in combinatie met Tsjechov levert
dat speciale dingen op. Alweer een jaar of 18 geleden stond Kuijpers
met haar twee echte zussen Ingrid en Nanette in een voorstelling die
sindsdien nauwelijks aan legendestatus heeft verloren: Tsjechovs Drie
Zusters.
Sommige klassiekers zijn dus gewoon
niet weg te slaan.
in een theater bij u in de buurt.