Dumas' Graaf is musical zonder meezingers
{mosimage}
De Graaf van Monte Christo is een roman van Alexandre Dumas over een man die zich wreekt op zijn vijanden die hem onterecht 20 jaar opsloten. het boek is tientallen malen verfilmd, en wordt nu voor het eerst op het professionele Nederlandse toneel gespeeld. Stefan de Walle speelt de titelrol van dit melodrama bij het Nationale Toneel in de serie Topstukken.
Den Haag (GPD) _ Zou er een knopje aan Harry de Wit zitten? Zo'n knopje waarmee je de meest aanwezige muzikant en componist van het Nederlandse theater uit, of dan toch in ieder geval zachter kunt zetten? Het zou mooi zijn, want de man die zich tijdens De Graaf van Monte Christo door het Nationale Toneel op een licht gothic-achtige manier in de orkestbak met orgels, fluiten en trommels ophoudt, wil hem nogal eens van jetje geven. Valt er een mooie stilte op de planken, knalt Harry de Wit er een stevig schetterende dreun overheen. Iedereen wakker, dat dan weer wel, maar na tien keer gaat het een beetje vervelen.
En wakker hoeven we niet eens te worden gehouden, in dit bijna vier uur durende toneelstuk. Dat mag al een hele prestatie heten van het Nationale Toneel. De toneelbewerking die Sofie Kassies maakte van het beroemdste verhaal uit de Franse 19e eeuw, is onderhoudend genoeg om tot zeker een uur voor het einde de spanning erin te houden. De montage is bijna filmisch, en dat loopt lekker, op die dreunen van Harrie de Wit na, dan.
Maar wat moet je met dit avonturenverhaal over een man die na onschuldig te zijn veroordeeld, een fortuin vergaart waarmee hij zich wreekt op zijn rivalen? Zit er een boodschap in waarmee we tegen twaalven verontrust of juist gerustgesteld de nacht in gaan? Neen. Is ook niet altijd nodig, natuurlijk, maar een beetje kaal voelt het wel. Je kunt van musicals zeggen wat je wilt, maar Les Misérables gaf je meer emotie mee dan deze voorstelling. En je kon nog een deuntje meezingen. Nu rest er aan het eind het gevoel dat wraak nemen en rancune eigenlijk niet zoveel opleveren. Tja.
Wat niet wegneemt dat er, dankzij het stijlvolle toneelbeeld van Niek Kortekaas, veel moois te zien valt. En een leuke schermpartij op het eind is natuurlijk ook helemaal niet erg. Stefan de Walle, die in dit stuk gelukkig een stuk minder galmt dan hij in het recente verleden nogal eens wilde doen, is er goed in.
Regisseur Johan Doesburg weet niet goed welke toon hij het drama mee wil geven, lijkt het. Sommige passages zijn zwaar op het melodramatische af, terwijl er op andere momenten vet komedie wordt gespeeld. Die passages, waarin actrice Mirjam Stolwijk de voorstelling overigens met verve draagt, zijn het interessantst, en het is jammer dat die lichtheid niet gelijkmatiger over de rest van de avond verdeeld is. Nu moet het opeens emotioneel worden tegen het einde. Nu mag Camilla Siegertsz weer los, terwijl ze zich de hele avond zo heerlijk ingehouden had, en doet Pieter van der Sman een hypertheatrale instorting die zijn doel mijlenver voorbij schiet. Dat soort onevenwichtigheden maakt het laatste deel van de voorstelling alsnog tot de lange zit, die het aan het begin juist nog niet was. Jammer.
Gezien: première op 24 maart 2007 in Den Haag. De tournee duurt t/m 9 juni. Inlichtingen: www.nationaletoneel.nl