Vaders – Van den Ende


Nienke Römer overtuigt in 'Vaders!'

Leiden (GPD) _
Dat succes en kwaliteit bitter weinig met elkaar te maken hebben,
bewijst de toneelschrijfcarrière van Haye van der Heyden. In Vaders!,
zijn nieuwste proeve, komt dat opnieuw pijnlijk helder aan het licht:
de tekst is in één woord verschrikkelijk. Desondanks is Vaders! een
voorstelling die gezien mag worden. Dat is te danken aan het spel van
Piet en Nienke Römer, en aan de inbreng van regisseur Wannie de Wijn.

Toneelschrijver
Haye van der Heyden was ooit een veelbelovend debutant, maar hij
verkoos het kortebaanwerk van de televisiecomedy (In de Vlaamse Pot)
boven de lange adem van het theater, waar je je publiek toch een uurtje
of twee bij de les moet houden. Dat is te merken: acteurs krijgen te
weinig materiaal mee om hun figuren geloofwaardig te kunnen maken. Een
logische plot, waarmee je een spanningsboog voor meer dan de tien
minuten tussen de tv-reclameblokken in de lucht kunt houden? Daar heeft
Van der Heyden nog nooit van gehoord. Wel van de kennelijke noodzaak om
iedere drie minuten minimaal één grap voorbij te laten komen. Hoe
belegen ook. Het ergste: uit gebrek aan fantasie laat hij niets, maar
dan ook helemaal niets aan de verbeelding van de toeschouwer over.
En
dan is daar dus regisseur Wannie de Wijn. Deze wonderboy heeft ideeën.
Hij denkt in beelden en staat stevig genoeg in zijn schoenen om de
schrijver aan de kant te zetten als dat nodig is. Voor Vaders! beperkt
hij het toneelbeeld tot een even ingenieus als eenvoudig draaitoneel,
met daarop slechts één bank en mooi strakke schermen van doorzichtig
gaasdoek. Het is niet alleen effectief voor het maken van snelle
scènewisselingen, het biedt lichtontwerper Coen van der Hoeven alle
mogelijkheden om met een paar automatische spots een prachtig
lijnenspel op die doeken te toveren. De door Van der Heyden
voorgeschreven gruwelijk oubollige decors worden niet getoond, maar
door de spelers beschreven en dat werkt. Het tempo blijft in de
voorstelling zonder dat het ergens haastig wordt.
Het verhaal is,
zoals we konden verwachten, belangrijker dan de personages. Hymke de
Vries en René van Zinnicq Bergmann spelen een getrouwd maar kinderloos
gebleven stel. Ze doen aan open huwelijk, dus pikt echtgenoot een jong
ding (Nienke Römer) op, en natuurlijk raakt die zwanger. Maar niet van
de echtgenoot. Maar die heeft dan al gezegd dat hij best vader zou
willen zijn, waarmee hij diep verraad pleegt aan zijn onvruchtbare
echtgenote. Zij verlaat hem. O, ja. En er was ook nog een vader van de
wouldbevader: Piet Römer. Die vader komt om te sterven aan A.L.S. en
was kennelijk niet zo tof als vader.
In dit verhaal, dat ver blijft
van echt pijnlijke confrontaties over opvoeding, ziekte,
onvruchtbaarheid, euthanasie en abortus, blijven de karakters los zand.
Schrijver Van der Heyden gaat er abusievelijk van uit dat alleen het
noemen van erge dingen al genoeg is voor de zo broodnodige serieuze
ondertoon waar geen komedie zonder kan. Zo blijven de rollen van Hymke
de Vries en René van Zinnicq Bergmann eendimensionaal: zijn ze vrolijk
dan spelen ze overdreven komedie, wordt het serieus dan gaan ze meteen
uit hun dak. Best knap, en een paar applausjes waard, maar alleen het
flegmatieke waar de familie Römer het patent op heeft, zorgt in de
regie van De Wijn voor echte humor. Vooral Nienke Römer schittert met
haar overtuigende spel als frivole flirt. Met niets anders dan
innerlijke overtuiging weet zij een suggestie van ernst aan haar rol
mee te geven waar een goede komedieschrijver alleen maar van kan dromen.

Vaders!
door Joop van den Ende Theaterproducties. Gezien: 21 oktober in Leiden
(première). Tournee t/m 24 maart 2007. Inlichtingen: www.toneel.nl

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

, ,