Hemel boven Berlijn – Toneelgroep Amsterdam


Mafaalani verbindt los zand

Amsterdam (GPD) _
Je dacht dat zoiets alleen in het grote Amerika kon. Dat je daar
artiesten had die niet alleen heel erg goed in dat ene ding waren, maar
die ook even goed waren in iets anders. Zoals de luchtacrobate Mam
Smith. Die beschikt niet alleen over een duizelingwekkende combinatie
van gratie, spierkracht en doodsverachting, ze blijkt ook nog eens een
heel mooi acterend meisje te zijn. Maar we hebben in Nederland dus ook
van die types. Neem Hadewych Minis. Ook mooi, soms zelfs iets té, maar
zeker een begenadigd actrice, en nu blijkt ze niet alleen ook nog
oosteuropees te kunnen zingen, maar speelt ze zomaar een paar zuivere
noten viool en doet ze een lekker vette basgitaar.

Het
is allemaal te zien in Hemel boven Berlijn, de nieuwste voorstelling
van Toneelgroep Amsterdam. De eigenzinnige regisseuse Ola Mafaalani,
die over zoveel passie in d'r lijf beschikt dat ze zelfs Adelheid
Roosen kan temmen, zoals ze in een eerder project bewees, is nu aan het
werk getogen met een legendarische film van Wim Wenders. Zo
legendarisch, dat ik hem alweer vergeten was. Alleen de titel: Himmel
über Berlin, is blijven hangen. De voorstelling zoals die nu
gepresenteerd wordt is een ode aan die film uit de jaren tachtig, maar
het mooie is, dat je van geen meter gaat terugverlangen naar die film.
'Hemel boven Berlijn' bewijst zijn bestaansrecht als unieke
toneelvoorstelling. En dat is best een groot compliment.

Maar
waar gáát het over? Simpel gezegd: van twee al eeuwen bevriende engelen
wil er één mens worden omdat hij het hemelse 'dolce far niente' een
beetje zat is. Dus valt Fedja van Huet uit de lucht omdat hij verliefd
is op een trapeze-artieste. Maar dat is in de theatervoorstelling pas
helemaal aan het eind. Daarvoor hebben we Fred Goessens als
onheilsprediker aan zijn eind zien komen, hebben we Frieda Pittoors
weer een paar onnavolgbare waarheden horen debiteren. En hebben we een
ontzettend leuke Amerikaanse acteur zich hardop horen afvragen wat hij
hier in Godsnaam op dat toneel zat uit te voeren.

Inderdaad,
Amerikanen. Voor deze voorstelling werkt Toneelgroep Amsterdam samen
met het American Repertory Theatre. Dat is een toonaangevend gezelschap
uit het Amerikaanse Cambridge, met prachtspelers als Bernard White en
Stephen Payne, en een grungeartiest als Jesse Lenat. Mooie mensen,
mooie taal en dat op een kaal toneel gedrapeerd rondom een oerhollandse
snackmobiel, beheerd door meester-frietbakker Niko Bovenberg. Met echte
klanten. Figuranten op leeftijd als Walter Altena, Ans Drenth, Johannes
de Klerk en Willy van den Ijssel. En voor de broodnodige actualiteit
leest Noraly Beyer, persoonlijke vriendin van Mafaalani, ook nog live
op het toneel het nieuws van de dag voor.

De
voorstelling is los zand, even los als het zand dat in prachtige
sluiers uit de zoldering van de schouwburg stroomt. Maar die sluiers
zijn dus schitterend, net als al die andere beelden die langs komen.
Himmel über Berlin is een montage-voorstelling in de beste traditie van
dat genre. Het is een montage van attracties die je na afloop niet
zozeer met een vast omschreven boodschap achterlaat, als wel met een
onontkoombaar gevoel. En gevoel dat we toch met zijn alleen eens
poepjandorie heel erg aardig voor mekaar moeten gaan zijn.

Of zoiets.

 

Hemel
boven Berlijn door Toneelgroep Amsterdam en het American Repertory
Theatre. gezien: 8 oktober in de Akmsterdamse Stadsschouwburg
(première). Daar nog t/m 20 oktober. Daarna tournee t/m 9 november.
Inlichtingen: www.toneelgroepamsterdam.nl

 

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.