Eerherstel voor Batavus Droogstoppel
Rotterdam
Het is branie, naar nu blijkt. Het is bolle branie, de uitspraak van
toneelschrijver Ger Thijs dat theater nergens over kan gaan. Hij liet
hem in diverse media optekenen en hij flikt het nu al voor de tweede
keer om hem te ontkrachten. Het zelfgeschreven en -geregisseerde
'Raak me aan' gaat over heel veel, en de door hem gemaakte
toneelbewerking van 'De' 'Max Havelaar' gaat over nog veel meer. En
het is nog eens helemaal theater ook.
Het is het boek dat iedereen gelezen moet hebben, en minder mensen
ook daadwerkelijk gelezen hebben. 'Max Havelaar' opende halverwege
de negentiende eeuw de ogen van het Nederlandse publiek voor de
gruwelen van ons eigen koloniale bewind in het 'paradijs' dat nu
Indonesië heet. Het is geschreven als een vertelling in een
vertelling: tabakshandelaar Droogstoppel krijgt van zijn oude
schoolmakker 'Sjaalman' een stapel aantekeningen in handen gedrukt,
waar hij thuis een boek van gaat maken. Op de zondagse theekransen
wordt het gelezen door Droogstoppels familie en vrienden.
Ger Thijs heeft de geniale inval gehad om dat gegeven ook gewoon zo
te houden. In plaats van vertellen spelen de gasten de scènes
nu. Het begint met aandoenlijk amateurisme, maar gaandeweg raken ze
steeds overtuigder van de inhoud van hun rol.
Naast publiekstrekkker Thom Hoffman, die er in slaagt om niet al te
veel op Peter Faber uit de filmversie te lijken, is Kees Hulst de
echte ster. Hij speelt Droogstoppel met zoveel flair en humor dat je
moeiteloos met deze oerhollandse zuurpruim meeleeft. Het is
koffiemakelaar Batavus Droogstoppel ook die zegt dat toneel nergens
over kan gaan. Zolang het tenminste tenminste niet over koffie gaat.
En daarmee opent Ger Thijs vervolgens de deur naar de werkelijke
betekenis van deze voorstelling: de zondagen die de gasten spelend
doorbrengen worden steeds minder gezellig. En dat is precies wast
'De' 'Max Havelaar' ook deed in het negentiende eeuwse Nederland: de
problemen van de Indische bevolking werden niet door het boek
opgelost, maar de Hollandse huiskamer was er wel voorgoed door
verzuurd.
Max Havelaar, naar Multatuli, bewerkt door Ger Thijs. Gezien:
gisteravond in de Rotterdamse Schouwburg. Daar nog vanavond. Verder:
29 maart Capelle, 27 april Barendrecht, 14 mei Dordrecht.
