Hemelen – Van der Heyden


Alles betekent niets in 'Hemelen'

Rotterdam – Pim Fortuyn dringt dit seizoen door in de schouwburgen. Dik twee jaar na zijn dood schrijven steeds meer Nederlandse toneelschrijvers stukken over het politieke fenomeen. Haye van der Heijden, de schrijver van een aantal komische tv-series en toneelstukken, kon niet achterblijven. Zijn nieuwste relatiekomedie, 'Hemelen', speelt tegen de achtergrond van De Moord.

Meer dan een decor wordt die dramatische gebeurtenis echter niet. Sterker nog, in eendrachtige samenwerking met het stuk zelf verwordt de moord op Fortuyn in 'Hemelen' tot een oppervlakkig hikje in de Vaderlandse geschiedenis.

Wij van het toneel hebben jarenlang gedacht dat Haye van der Heijden iets in zijn mars had. We noemden hem zelfs de Nederlandse Alan Ayckbourne, naar de grote Britse meester van de zwarte relatiekomedie. 'Jaloezieën', van der Heijdens eerste stuk, leek daar op te wijzen. Daarna is het Haye van der Heijden echter niet meer gelukt om aan zijn toneelwerk ook maar een schijn van diepgang mee te geven. In 'Hemelen' maakt hij het nog het bontst.

Het stuk speelt op vier dagen in mei 2002. In een vakantiehuisje op Ibiza is een oude acteur (Carol van Herwijnen) neergestreken, samen met zijn bittere vrouw (Bea Meulman) en buren, bestaande uit Johnny Kraaijkamp en een blonde actrice, die met deze dommeblondjestekst van Van der Heijden haar carrière geen goed doet.

De oude acteur wil er een eind aan maken, en ontkent dat dat iets te maken heeft met het stuk dat hij moet instuderen, en dat toevallig over euthanasie gaat. En omdat de avond begint met een nieuwsuitzending over de dood van de acteur vier dagen later, weten we dat de acteur wel overleden is. Rara. Maar niet heus. Haye van der Heijden zou geen stuk hebben geschreven als er niet iets aan de hand zou zijn met die dood. En aan het eind blijkt natuurlijk dat hij helemaal niet dood wilde. Sterker nog: de belangrijkste reden voor zijn zelfmoordneigingen komt dan pas uit de lucht vallen. Volkomen onaangekondigd is daar de mededeling dat de oudere acteur bang is voor dementie, en daarom zelfmoord overweegt. Dat hij uiteindelijk verongelukt zou daardoor dramatischer moeten worden. Dat had gekund. Jammer dat Van der Heijden vergeten is om het stuk daar ook over te laten gaan.

Nee. Liever kabbelt hij een tekst aan elkaar van nog geen vijf kwartier, met verplichte pauze voor de theaters die voor dit stuk flink moeten dokken en zo nog iets van baromzet draaien. En stopt hij er een paar meer of minder geslaagde one-liners over Fortuyn, actreutelende acteurs en domme toeristen in. Leuk voor kenners en collega's.

Het was dat er na afloop gecollecteerd moest worden. De suggestie dat het publiek het geld voor het kaartje terug kon krijgen en dát bedrag dan maar in het zakje kon doen, heb ik helaas niet gehoord. Het was een mooi gebaar geweest.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

, ,