Sterren worden slechts in stilte gemaakt


Mijn nichtje wil naar de Theaterschool. Ze is 15, zit op de Havo en heeft op internet uitgezocht hoe het zit met al die kunstopleidingen.

Ik geloof in mijn nichtje. Ze is verlegen, net van de beugel af en heeft de neiging om de dikke bos blonde haren voor, in plaats van naast haar gezicht te hangen. Alleen: zet haar voor een camera, of wat voor ander publiek ding dan ook neer, en het wonder geschiedt.

Mijn nichtje heeft de magie. De magie waar toneelschooldocenten op letten wanneer ze die honderden gezichten langs zien komen op eerstejaars-selectie. Het is een magie die pas na lang kneden en zwoegen aan het licht komt. Toneelscholen zoeken naar het materiaal waarmee later, zo’n tien jaar ná school, echt wonderen gebeuren.

Toneelschooldocenten zijn vaak horken, bitches en vieze types. Toneelscholen zijn de hel op aarde. Eens leuke kinderen worden gedrild, kapotgemaakt en herschapen in het beeld van de school. Ik heb mijn nichtje gewaarschuwd.

Gelukkig weten toneelscholen dat hun hel nog een hemel is vergeleken bij de wereld waarvoor zij hun pupillen opleiden. Die wordt namelijk bepaald door de casting directors en andere werkgevende ‘collegaatjes’ van de entertainmentbusiness.

Mijn nichtje deed haar toneelschoolbekentenis op de dag dat Star-Academy uit de lucht werd gehaald, maar had gelukkig nog geen tijd gehad om de serie te volgen, vanwege al haar eigen cursussen. Des te gelukkiger ben ik dat het programma van de buis is.

Ik haatte Star Academy. Niet omdat het de zoveelste variant op het Big Brother-thema was. Ik haatte het om de naïviteit van de bedenkers, die nog verder ging dan het bestellen van dode dichters voor Tien voor Taal. Zij meenden dat de Starmaker-formule te kopiëren was naar de wereld van het theater.

Starmaker gaat over popmuziek. Popmuziek is bruikbaar voor de industrie zodra een bandje via een concept tot verkoopwaar kan worden gemaakt, en dat gaat snel. Jonge popmuzikanten in de dop weten dat het gaat om dat ene succes. Jonge popmuzikanten willen niet doorgaan tot het Mick Jagger-moment: ze willen snel leven en jong sterven. Dus sloeg Starmaker aan, en dus zijn op die ene vroegrijpe, vroeg rotte, voorgoed verpeste Sita na, alle andere winnaars al in het niet verdwenen. Starmaker is de popwereld in een notendop.

Theater is anders. Acteurs moeten alles kunnen. Een popster is nog wel te maken, maar een Pierre Bokma of Hans Teeuwen maakt zichzelf via een heel moeizaam proces. Zulke talenten moeten in stilte rijpen. Wie ooit een dagje op een toneelschool heeft rondgelopen, weet dat dat helemaal niet leuk is. Het is zelfs niet interessant. Vier jaar lang gaan leerlingen daar in alle rust plat op hun bek. Niemand kijkt, behalve de leraar. Dat is al erg genoeg.

In Star Academy is alles openbaar. Star Academy heeft dus helemaal niets met de theaterschool te maken. Hier gaan de casting directors leraartje spelen, belust op snel resultaat voor het einde van de uitzending. Maar casting directors hebben nog nooit iemand opgeleid.

Mensen opleiden schept namelijk verplichtingen, en daar hebben ze lak aan. Casting directors zijn ranzige types die bij de ingang van de Amsterdamse Theaterschool eerstejaars staan af te vangen, om hun frisse koppies, of liever nog lijfjes, te misbruiken voor een leuke commercial en ze daarna weg te gooien.

Star Academy is hopelijk voorgoed verdwenen, omdat het wordingsproces van podiumsterren niets met ‘Fame’ te maken heeft. Het is triest voor de kandidaten, die nu in stilte verder mogen studeren op wat er nog van hun droom over is. We zullen ze binnenkort wel gedesillusioneerd achter de kassa van Blokker tegenkomen. Jammer, maar ik kan tenminste gerust zijn. Mijn nichtje zal bij de Theaterschool niet door de geile typetjes van Star Academy deel 3 op de hielen worden gezeten. Ze zal in stilte aan haar magie werken. En dan, over een jaar of twaalf, weet u vanzelf wie mijn nichtje is. Zoals dat hoort.

Verschenen in de rubriek Kunstbroeders © van het Utrechts Nieuwsblad, 20-3-2002

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.