Marian Donner is visionair. In het opiniekatern van NRC Weekend van zaterdag 13 juli beschrijft zij, hoe de wereld dankzij internet infantiliseert. Scherp observeert zij hoe op internet de mens niet langer bestaat bij de gratie van de wereld om hem heen.
In haar betoog, gelardeerd met citaten van de in het Engels publicerende Griekse filosoof Plato (‘The world is your Oyster‘), toont zij aan dat de online mens verlangt naar ‘een tijd die stilstaat. Waar het rumoer van de buitenwereld verstomt en alleen nog de puberale “kreet van de ziel” weerklinkt, vol liefde en ontroering.’ Volgens Marian Donner blikt de moderne mens niet terug, maar infantiliseert hij. Dit alles aangetoond aan de hand van het succes van fotoblogservices als Pinterest, Instagram en Tumblr.
Op die netwerken, zo merkt deze schrijver en publicist op, gaat het alleen maar om mooie, tijdloze plaatjes, of om decay-porn, zoals zij de plaatjes beschrijft. Niet langer speelt een zoektocht naar de waarheid een centrale rol in ons denken en in onze verbeelding, maar zoeken we massaal naar mooie verstilling en tijdloze romantiek. Puberale neigingen, zo observeert zij.
Het is niet de eerste keer dat in de kolommen van NRC Weekend een publicist hel en verdoemenis toeschrijft aan het internet. Vooral omdat iedereen op dat internet maar raak publiceert, deelt en communiceert. Mijn grote fascinatie is het, om uit te zoeken waaraan zich ‘publicist’ noemende mannen en vrouwen die wijsheid ontlenen. Is het niet eerder geborneerdheid, omdat een kunstje (publiceren) dat vroeger exclusief was, nu opeens door iedereen beoefend wordt?
In het geval van Marian Donner lijkt het duidelijk: al die plaatjes, observaties en dagboeknotities staan zonder context op internet. En context, dat is het domein van de begenadigde zielen die het voorrecht hebben om op papier te publiceren. De miljarden Gigabytes aan mogelijk contextuele informatie op internet even buiten beschouwing gelaten.
Nu is deze stellingname van Marian Donner dus inderdaad niet helemaal hard te maken. Wanneer zij immers stelt dat door dit delen ‘en zoeken naar een connectie de meest wezenlijke dingen buiten beeld worden gedrukt’, komt zij op glad ijs. Die meest wezenlijke dingen omschrijft zij als ‘het ongrijpbare, het onkenbare, de ander, oftewel verschil’. Interessant dat we dat kwijt zijn door internet en sociale media.
Dan ben ik benieuwd welk medium of welke communicatievorm het onkenbare en ongrijpbare wél kan laten kennen en grijpen. Uit het naschrijft blijkt dat binnenkort een roman verschijnt van Marian Donner, getiteld “En alles daartussen”. Daar staat het dus: het onkenbare. Probleem opgelost dankzij een hopelijk alleen op papier verschijnend boek.
Zoals zij de internetmens omschrijft als een op het ego gerichte puber zonder ontwikkelde frontale cortex, en daardoor dus gespeend van dieper inzicht, laat Marian Donner zich kennen als een geborneerde kleuter, die op alle moeilijke vragen van het leven het antwoord allang weet. Immers, als die gevraagd wordt wat er dan zo vies is aan het eten, zegt die gewoon: ‘alles’.
