Den Haag (GPD)_ Het gesubsidieerde theater gaat op de schop. In de nieuwe conceptadviezen van Nederlandse Fonds voor de Podiumkunsten worden scherpe keuzes gemaakt. Veel nieuwe makers krijgen een kans, veel bestaande groepen krijgen de wacht aangezegd. Boukje Schweigman, Jakop Ahlbom, Jetse Batelaan behoren tot de grote winnaars. Theatercompagnie en Festival Over ’t IJ zijn de grote verliezers. Maar nog groter is de kaalslag buiten de randstad. Daar is het in veel gevallen helemaal uit met de pret.
Het Nederlands Fonds voor de Podiumkunsten Plus is dit jaar in het leven geroepen om een eind te maken aan de wildgroei van subsidieregelingen voor de Nederlandse podiumkunsten. Het NFPK+ neemt vanaf nu alle subsidies voor zijn rekening die vallen buiten de zogenaamde basisinfrastructuur, die rechtstreeks door het ministerie wordt gesubsidieerd. Daarin zijn acht stedelijke centra met theaterwerkplaatsen en stadsgezelschappen, en een enkel festival opgenomen. Toneelgroep Amsterdam en Oostpool in Arnhem zijn daar voorbeelden van. De rest moet aankloppen bij het NFPK+.
De Raad voor cultuur, die advies uitbrengt over de basisinfrastructuur, werd eerder dit jaar teruggefloten door cultuurminister Plasterk, omdat de raad 26 miljoen euro teveel had uitgegeven. In een nieuw advies schroefde de raad daarom alle vernieuwingen terug. Daardoor zag bijvoorbeeld Utrecht opeens de plannen voor een eigen stadsgezelschap in duigen vallen, omdat Jos Thie de handdoek in de ring wierp terwijl Dirk Tanghe al plaats voor hem had gemaakt. Ook in andere delen van het land konden de plannen voor nieuwe werkplaatsen en beter gesubsidieerde gezelschappen de kast in.
Het NFPK+ adviseert nu om subsidies voor een aantal sterke spelers buiten de randstad te stoppen: Festival Cement in Zuid Nederland, Toneelgroep Alaska in Hengelo en toneelgroepen De Wetten van Kepler en Lunatics in Den Bosch kregen een negatief advies, net als Dansgroep Raz in Tilburg, Theater EA in Amersfoort en Aluin en Growing Up in Public in Utrecht. De extra gelden voor de festivals Boulevard, Oerol en Noorderzon zijn dan nauwelijks als compensatie aan te merken.
Winnaars bevinden zich vooral in de randstad: de 27-jarige Maatschappij Discordia keert na een kwijnend bestaan van 8 jaar in de marge terug in het subsidiestelsel, Dood Paard en Barre Land krijgen meer en Orkater is met een verhoging van de subsidie uit de gevarenzone.
Het NFPK zegt zich vooral met artistieke vraagstukken bezig te houden, en zal dus niet zo heel snel omwille van een betere spreiding gezelschappen subsidiëren die door zijn adviseurs te licht zijn bevonden. Daarmee komt de bal te liggen bij minister Plasterk en zijn Raad voor Cultuur, die er nu gezamenlijk voor moeten zorgen dat kunstliefhebbers buiten de randstad ook nog dicht bij hun eigen huis van kunst kunnen genieten.
In augustus worden de definitieve adviezen van het NFPK+ openbaar.
