De Wilde Eend – Theatercompagnie




Woedende scherts in Ibsens Wilde Eend{mosimage}

wildeeend.jpgAmsterdam (GPD)_Er zit veel woede in
het regiewerk van Maaike van Langen. De regisseuse die vanaf 2009
deel uit zal gaan maken van de artistieke kern van De
Theatercompagnie, regisseerde tot nu vaak grimmige stukken, waarin
jonge mensen ten prooi vallen aan de arrogantie van volwassenen. Ook
in De Wilde Eend, het meer dan 100 jaar oude stuk van de Noor Henrik
Ibsen, loopt het slecht af met de jonge onschuld. Dat zagen we in
minstens één eerdere regie van Van Langen bij De
Theatercompagnie terug: Het Koude Kind maakte vorig seizoen de titel
inderdaad waar.

Twee voorstellingen die Van Langen
eerder maakte bij het Haagse Nationale Toneel waren ook al gewijd aan
een dubieuze seksuele moraal en het geweld dat daaruit voort kan
vloeien. In Bruid in de Morgen, een incest-stuk van Hugo Claus,
leidde dat tot een gênant expliciete vertoning, terwijl Van
Langen zich van een veel subtielere kant liet zien in Blackbird,
waarin pedofilie het thema was.

Minstens vijf stukken waarin seksuele
driften tot ellende leiden. Dat Van Langen zich daarmee een kind van
haar tijd betoont, kan niet worden ontkend.

Of zoveel woede ook leidt tot
overtuigend theater, is na de première van De Wilde Eend nog
steeds een beetje de vraag. Er staat een zonder meer interessante
spelersgroep op het toneel. John Leddy laat opnieuw zien dat hij er
goed aan deed om niet aan het permanent rondreizende circus van Zeg
‘ns Aaa mee te blijven doen. Mike Reus is als de waarheidszoekende
idealist Gregers Werle perfect gecast als de man die uit persoonlijke
heiligheidsmotieven het noodlot over anderen afroept. Anneke Blok zet
daar een mooie vertwijfeling tegenover als de moeder die moet
verzwijgen waar ze haar dochter vandaan heeft. Sieger Sloot, die
ironisch genoeg vorig jaar zelf nog ‘stand-in’ was in de gelijknamige
act waarmee schrijver Ernest van der Kwast de literaire wereld wilde
belazeren, is overtuigend als de dokter die een dieet van leugens aan
zijn patiënten voorschrijft.

Waar het op de première vooral
nog aan schortte was een heldere toon voor het verhaal. De spelers
brengen hun tekst vrij traag en nadrukkelijk, en die toon grenst aan
het groteske. Het wordt er ook een beetje koddig van, en soms is niet
duidelijk of de regie nu wil dat wij de personages belachelijk of
juist meelijwekkend vinden. In het decor is verder een prominente
plek ingeruimd voor een trappenhuis, dat leidt naar een bovenkamer
waar zich het dramatische hoogtepunt van het stuk moet afspelen. In
de voorstelling wordt die trap echter nauwelijks gebruikt, en al
helemaal niet op het hoogtepunt, wat curieus is. De enkel van actrice
Chava voor in’t Holt was omzwachteld, misschien vanwege een ongelukje
tijdens de repetities. Zij moet op het eind naar de zolder, en deed
dat dus niet. Misschien dat die blessure haar weerhoudt van het
beklimmen van die zes trappen, maar jammer van het toneelbeeld was
het wel.

Het einde van de voorstelling is
keihard en tamelijk cynisch. De woorden van de dokter, die roept dat
het leven ondenkbaar is zonder corruptie en dat geluk een leugen is
die koste wat kost in stand gehouden moet worden, klinken als de
meest authentieke in deze voorstelling.

Dat stemt tot nadenken. Over het leven,
maar ook over de visie van de regisseur.

De Wilde Eend door De Theatercompagnie.
Gezien: 19 januari 2008, Compagnietheater Amsterdam (Première).
Tournee t/m 28 maart. Inlichtingen: www.theatercompagnie.nl

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

, ,