Liaisons Dangereuses – Nationale Toneel


Liaisons Dangereuses in Jurassic Parkdubbelongoed.png

Den Haag (GPD)_Eigenlijk ging het al mis bij die bakkebaarden. Welke make-up specialist heeft toegestaan dat Gijs Scholten van Aschat met zulke bakkebaarden het toneel op ging? Dit zijn de bakkebaaarden van een tweedehands autoverkoper uit een slechte kinderfilm. Snuf van Snuitje, maar toch niet Vicomte de Valmont, de meedogenloze vrouwenverslinder uit Liaisons Dangereuses? En die bakkebaarden zijn nog maar het begin. Bij het Nationale Toneel is een van de mooiste toneelstukken van de vorige eeuw, bezet met twee van de beste acteurs van Nederland, op een vakkundige manier verknoeid. Dan trekken wij toch maar even de wenkbrauwen op in de richting van regisseur Johan Doesburg. In verbijstering.

Christopher Hamptons toneelstuk Dangerous Liaisons (Laisons Dangereuses) is vooral bekend van de verfilming uit 1988 met legendarische hoofdrollen voor Glenn Close, Michelle Pfeiffer en John Malkovich. Stephen Frears maakte er een kostuumfilm van waarin Close en Malkovich als beginnende 18e eeuwse midlifers hun meedogenloze verleidingsspel speelden. Het craquelé van de gepoederde ouderdom was afzichtelijk, de schoonheid van de jeugd rampzalig. Het drama ging door merg en been. Het was al prachtig geweest als Ariane Schlüter en Gijs Scholten van Aschat de kans hadden gekregen om die legende te evenaren. Dat zouden ze vast hebben gekund. De teksten, grotendeels nog in de formele en bloemrijke taal van de 18e eeuwse brievenroman van Choderlos de Laclos, waarop het toneelstuk is gebaseerd, zijn schitterend. Het drama is hartverscheurend en het verhaal kent een duizelingwekkend aantal lagen.
Maar de regie heeft het niet toegestaan. Johan Doesburg nam geen genoegen met de kracht en zinderende schoonheid van het toneelstuk waarvan de naam op de affiches prijkt. Hij laat de acteurs luid en grotesk spelen. Daardoor verdwijnt alle pit uit de voorstelling en verworden potentieel pikante en geladen momenten tot platte grollen zonder bodem. Alsof Hampton een boulevardcomedie à la Feydeau schreef. In het decor ontbreken de slaande deuren nog net. En om al dat gebrek aan diepgang in het spel te compenseren is componist Harry de Wit ingeschakeld, die alweer een paar jaar grossiert in opvallen. Meer nog dan Het Paleis van Boem, dat vroeger nogal eens bij Het Nationale Toneel zijn muzikale naam wilde waarmaken, houdt De Wit van schrikeffecten. Vorig seizoen deed hij iets met kreten in De Graaf van Monte Christo, nu is het een oerschreeuw die, bij de zoveelste keer dat hij langskomt, alleen nog op de lachspieren werkt: het klinkt als de doodskreet van een Velociraptor in de kaken van een Tyrannosaurus Rex in Jurassic Park. Een nogal zwaar middel om duidelijk te maken dat het eigenlijk heel erg is, wat er met al dat onschuldige maagdenbloed gebeurt.
Alles in deze voorstelling is te luid, te duidelijk en te overdadig. Het ondraaglijke corset dat Ariane Schlüter aangemeten krijgt is een wel erg heldere verwijzing naar het vaste contract dat ze dit jaar in Den Haag ondertekende. Het dramatische hoogtepunt, waarop Valmont breekt met Tourvel, de liefde van zijn leven, wordt weggeschreeuwd door een totaal hysterische Nele van Rompaey. Daarna volgt het definitieve brevet van onvermogen: Nederlandse acteurs hebben nooit leren schermen. Stop dus ook met die steeds weer terugkerende schermbewegingen die ’s land enige schermleraar Jeroen Lopes Cardoso die arme acteurs in een blauwe maandag bij moet brengen. We kennen ze. Het ziet er niet uit. Jammer.

Gezien: Liaisons Dangereuses van Christopher Hampton door Het Nationale Toneel. Première op 13 oktober. Tournee t/m 26 janurai 2008. Inlichtingen: www.nationaletoneel.nl


{mospagebreak title=speellijst}Speellijst Liaisons Dangereuses: 16-10-2007:Breda; 18-10-2007:Ijmuiden; 19-10-2007:Amstelveen; 20-10-2007:Rotterdam ; 21-10-2007:Rotterdam; 23-10-2007:Meppel ; 24-10-2007:Den Haag ; 25-10-2007:Den Haag ; 26-10-2007:Den Haag ; 27-10-2007:Den Haag ; 30-10-2007:Wageningen ; 31-10-2007:Venlo ; 01-11-2007:Den Helder ; 02-11-2007:Zoetermeer ; 07-11-2007:Zaandam ; 08-11-2007:Veenendaal ; 09-11-2007:Apeldoorn ; 10-11-2007:Zeist ; 13-11-2007:Den Bosch ; 15-11-2007:Enschede ; 16-11-2007:Groningen ; 17-11-2007:Groningen ; 20-11-2007:Hoorn ; 21-11-2007:Nijmegen ; 22-11-2007:Amersfoort ; 24-11-2007:Roosendaal ; 25-11-2007:Amsterdam ; 26-11-2007:Amsterdam ; 27-11-2007:Den Haag ; 28-11-2007:Den Haag ; 29-11-2007:Den Haag ; 01-12-2007:Tiel ; 04-12-2007:Kerkrade ; 06-12-2007:Drachten ; 07-12-2007:Doetinchem ; 08-12-2007:Gouda ; 11-12-2007:Zutphen ; 12-12-2007:Laren ; 15-12-2007:Leeuwarden ; 16-12-2007:Alkmaar ; 20-12-2007:Eindhoven ; 21-12-2007:Deventer ; 22-12-2007:Capelle a/d IJssel ; 03-01-2008:Delft ; 04-01-2008:Utrecht ; 05-01-2008:Utrecht ; 09-01-2008:Den Haag ; 10-01-2008:Den Haag ; 11-01-2008:Den Haag ; 12-01-2008:Den Haag ; 13-01-2008:Den Haag ; 15-01-2008:Leiden ; 16-01-2008:Rijswijk ; 17-01-2008:Arnhem ; 18-01-2008:Dordrecht ; 19-01-2008:Maastricht ; 22-01-2008:Zwolle ; 23-01-2008:Purmerend ; 25-01-2008:Tilburg ; 26-01-2008:Almere .

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.