Lang en Gelukkig – ro theater


Ro begint nieuwe traditie van
meezingtheater

Kijk uit! Achter je!

Pieter Kramer was de grote man achter
Theo&Thea en Arjan Ederveens solosuccessen. Zijn verfilming van
de hit van het ro theater Ja, zuster, Nee, zuster was een kaskraker. Bij
datzelfde ro theater regisseert hij nu een sprookjesvoorstelling,
geschreven door Don Duyns.

Rotterdam (GPD) _ Don Duyns, dat was
toch de schrijver van politieke stukken als Paars, en de biografie
van Den Uyl, jongerenstukken als On the Road en actuele dingen als
het stuk Checkpoint over terrorisme? Hoe komt de hij dan opeens in
het sprookjestheater terecht? Volgens de schrijver zelf is dat best
logisch: ,,Sprookjes gaan altijd ergens over, al is het maar de
strijd tussen goed en kwaad. We zijn wel op zoek geweest naar een
geschikt sprookje. Het maakt namelijk nogal wat uit of je Assepoester
of Het Meisje met de Zwavelstokjes doet.”




Dus werd het een bewerking van
Assepoester met een vleug Roodkapje. In opdracht van het ro theater
uit Rotterdam schreef Duyns de tekst voor ‘Lang en Gelukkig’. Het is
een familievoorstelling, geregisseerd door Pieter Kramer, over
sprookjes, waarvoor Duyns inspiratie putte uit de unieke Engelse
traditie van de ‘Christmas Pantomime’, ook wel ‘Panto’ genoemd. Dat
zijn jaarlijks terugkerende spektakels waarin alle bewoners van een
wijk of dorp eendrachtig samenwerken om een grootse
sprookjesvoorstelling te maken, met vette special effects, lieve
dansjes en een man die zich als vrouw verkleedt. Het publiek, dat
vaak vooral uit vrienden en bekenden bestaat, leeft mee, zingt mee
met de liedjes en speelt zelfs mee: als er niet ooit ergens tijdens
de voorstelling heel hard ‘Kijk uit! Achter je!’ geroepen kan worden,
is de avond niet geslaagd.

Het moet dus een beetje melig worden,
erkent Duyns, maar romantiek moet ook: ,,We kunnen het niet over Rita
Verdonk hebben. Het engagement zit meer in het zoeken naar iets liefs
en iets ontroerends tussen al het gedoe in, dan dat we het over de
rauwe actualiteit willen hebben. Ik heb ook kortgeleden nog een stuk
over terrorisme geschreven, en daar ben ik nu dus wel klaar mee. Om
nou ook weer eens Talpa aan de kaak te stellen, terwijl Talpa al niet
eens meer bestaat. Het kriebelt wel eens, maar ik ga hier niet verder
dan dat de wolf niet binnen mag bij het bal. Dat zou ook niet passen
bij zo’n panto.”

Nee, dan de liefde: ,,Dat verlangen
naar een wereld waar alles nog goed is, is eigenlijk mijn
maatschappelijke statement. Dat vind ik niet tuttig, maar ik vind
ontroering juist wel belangrijk. Een roodborstje in een herfstbos is
iets wat je niet mag vergeten. ‘Ja Zuster Nee Zuster’ was ook heel
lief, en daar is wel behoefte aan. Zo’n droom van een sprookjesbos,
ergens, met vogeltjes, dat was eigenlijk zelfs ook het idee waarom ik
ooit naar de toneelschool ging: dat ik me mocht verkleden en mooie
dingen mocht gaan doen. Maar we moesten daar uiteindelijk alleen
maar rondlopen op blote voeten en ademhalingsoefeningen doen.”

Duyns ging samen met regisseur Pieter
Kramer naar Engeland om te zien hoe de Christmas Pantomime daar
gedaan wordt. Ze waren allebei diep onder de indruk van de
professionaliteit van de producties en het enthousiasme van het
publiek. Pieter Kramer, bekend als regisseur van de ironische
programma’s rond Arjan Ederveen, zou iets van die traditie wel in
Nederland willen terugzien, al wil hij er geen kopie van maken. ,,Er
zijn meezingfilms, meezingvoorstellingen. Ik denk zeker dat daar
publiek voor is.” En dat zou iemand als Pieter Kramer ook zeker
kunnen vinden. Toen het ro theater vorig jaar zijn toneelbewerking
van Lars von Triers thriller Dogville uitbracht, waren veel kenners
aangenaam verrast door de keuze van Pieter Kramer voor een zo serieus
toneelstuk. Tenslotte had hij een beetje het imago van een maker van
vrolijke stukken en films. Kramer, die zelf niet graag in de aandacht
staat, erkent dat: ,,Eigenlijk had ik het op zeker moment wel gehad
met die familievoorstellingen. Nu is er ook een soort hausse aan
aanbod van familievoorstellingen rond de kerst. En het blijkt echt
dat wij niet anders kunnen dan er aan meedoen. Een stuk als Dogville
loopt buiten de randstad ook niet. Daar is eer geen publiek voor.
Voor het publiek buiten de randstad moeten we een ander type stuk
maken. Maar ik wil dat niet op een gemakkelijke manier dien. Nu grijp
ik dus de kans aan om een nieuw genre uit te proberen.”

Het is dus niet zo dat Kramer hjet
verzet tegen zijn eigen imago heeft opgegeven? ,,Zeker niet”,
vertelt hij: ,,Het is meer zo dat ik altijd dingen wil doen die nog
nooit gedaan zijn. Ik zou in de toekomst juist wel weer op een wat
kleinere schaal met de familievoorstellingen willen werken.”

En dat hij dat werk serieus neemt,
blijkt wel uit zijn manier van werken. Kramer is perfectionistisch en
zoekend tijdens de repetities met de acteurs. Een zelfde
veeleisenheid legt hij ook aan de dag in het werk met Don Duyns,
ondervond de schrijver: ,,Ik heb nog nooit zoveel versies moeten
inleveren. Tien of elf. Pieter is heel kritisch. Ik ben zelf veel
assoviatiever. Als het voor het gevoel goed is, vind ik het
voldoende, maar hier moet alles helemaal kloppen. We moeten weten
welke lijntjes erin zitten, maar het gaat ook om de vraag wie zich
wanneer kan verkleden. Het is ook heel belangrijk dat je weet wie
welke rol gaat spelen. Of Roodkapje heel stoer of juist heel lief is,
bijvoorbeeld. Maar ik ben niet zo’n plotbedenker.”

Bij Duyns gaat dat ver: ,,Bij mij
gebeurt het dat een personage opeens verandert, of dat ze opeens
helemaal ergens anders zitten. Maar bij deze voorstelling kan zoiets
niet. Plotloos schrijven gaat mij makkelijker af, dus hier waren de
dramaturg en Pieter vooral bezig om mij terug in die mal te drukken.
Dat vond ik eigenlijk wel prettig.”

Pieter Kramer is het daar helemaal mee
eens: ,,Don schreef hele leuke situaties, maar de consequenties waren
niet altijd goed. Daar hebben we veel over gepraat.” ,,Veel mensen
beseffen niet hoe analytisch Pieter eigenlijk is”, vertelt Duyns.
,,Wat hij bij Arjan Ederveen allemaal voor elkaar krijgt…” Kramer
knikt: ,,Het moet eruit zien of we het in één weekje in
elkaar gezet hebben. Zo moeten de acteurs ook spelen: heel
geroutineerd. Maar daar moet je dus heel hard voor werken om dat voor
elkaar te krijgen. Bij Theo en Thea dacht iedereen dat ook altijd:
jullie zullen wel gelachen hebben. Maar niets is minder waar.”{mospagebreak title=speellijst}

Lang en Gelukkig door het ro theater, met o.a. Arjan Ederveen,
Alex Klaasen en Dick van den Toorn. Speelperiode van 1 november 2007
tot 3 februari 2008. Première 24 november in Rotterdam.
Inlichtingen: www.rotheater.nl.
Speellijst: 01 november Roosendaal Schouwburg
De Kring;
03 november Rijswijk Rijswijkse
Schouwburg;
08 november Wageningen Junushoff;
10 november Schiedam Fortistheater
aan de Schie;
13 november Amstelveen Schouwburg
Amstelveen;
16 november Dordrecht Schouwburg
Kunstmin;
21 t/m 25 november Rotterdam Rotterdamse
Schouwburg;

29 november Arnhem Schouwburg
Arnhem;
30 november en 1 december Eindhoven PARKtheater;
08 en 09 december Groningen Stadsschouwburg
Groningen;
09 december Groningen Stadsschouwburg
Groningen;
13 december Breda Chasse
Theater;
14 december Gouda Goudse
Schouwburg;
15 december Heerlen Parkstad
Limburg Theaters;
16 december Enschede Twentse
Schouwburg;
20 december Tilburg Schouwburg
Tilburg;
21 december t/m 6 januari Rotterdam Rotterdamse
Schouwburg;
09 januari t/m 11 januari Amsterdam Stadsschouwburg
Amsterdam
; 12
en 13 januari Utrecht Stadsschouwburg
Utrecht
;
17 januari Zwolle Odeon
De Spiegel;
18 januari Almere Schouwburg
Almere;
19 en 20 januari Den Haag Koninklijke
Schouwburg Den Haag
;
24 januari Den Bosch Theater
aan de Parade;
25 januari Leeuwarden Stadsschouwburg
De Harmonie;
26 januari Hoorn Schouwburg
Het Park;
27 januari Alkmaar Theater
De Vest;
30 januari Drachten Schouwburg
De Lawei;
01 februari Zaandam Zaantheater;
02 februari Deventer Deventer
Schouwburg;
03 februari Zoetermeer Stadstheater.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

,