Rick van der Ploeg: ‘Ik ben te snel voor Nederland’


Toen Paars viel, de LPF kwam en ging en Den Haag de koers naar normen en waarden verlegde, verdween Rick van der Ploeg in alle stilte naar Italië. In Florence, de mooiste stad ter wereld, wijdde hij zich weer aan de wetenschap, nadat hij de Nederlandse cultuurwereld in rep en roer had gebracht met zijn beleid. ,,Ik ben terug bij wat ik altijd al deed voor ik de politiek in ging. Het was wel hard aanpakken om weer terug te keren, want ik had natuurlijk wel acht jaar van mijn leven weggegooid aan de politiek.”

Dat klinkt bitter.

,,Voor mijn wetenschappelijke carrière was het slecht. Ik moest van voren af aan beginnen. Ik ben er nu wel weer overheen, maar toen ik net weer begonnen was in de wetenschap vond ik het wel een hele hoge prijs die ik betaald had. Ik heb die tijd natuurlijk niet helemaal vergooid. Ik ben ook gastdocent in Catania en dan geef ik college aan archeologen, kunstenaars, theatermensen en andere geïnteresseerden. Daar komt een heel groot handboek van uit, eind van dit jaar. Dat wordt voor de komende tijd hét handboek voor de culturele economie.”

En behalve hoogleraar in Florence is Van der Ploeg ook hoogleraar in München en Londen, en reist hij als vice-voorzitter van het Werelderfgoedcomité van de VN de hele wereld over. Dat is niet echt een rustig bestaan, terwijl Den Haag natuurlijk ook niet echt kalm was. Maar dat ligt toch anders, zegt Van der Ploeg: ,,Den Haag, de politiek, dat is gewoon een luizenbaantje. En ik doe al snel teveel. Dat was slecht voor de motivatie van mijn ambtenaren. Ik had hele goede ambtenaren, let wel, maar als je als bewindspersoon zelf van alles gaat doen, dan haken zij af.”

Maar heeft die politieke carrière wel zin gehad, dan? ,,Je bent natuurlijk een passant, zoals elke politicus, en dat noopt tot bescheidenheid. Aan de andere kant hoor ik nog wel regelmatig van mensen uit de kunstwereld dat ik wel degelijk belangrijke wijzigingen heb doorgevoerd, die nog steeds positief doorwerken. Ik was wel net iets sneller dan de rest van de samenleving. Ik liep voor op een beweging die er natuurlijk toch wel was. Er werd in mijn tijd wel eens geroepen dat ik aan positieve discriminatie deed, maar dat was absoluut niet het geval. Ik wilde wel aandacht krijgen voor aanbod dat er daarvoor in Nederland niet was. Neem bijvoorbeeld de berbercultuur. Ik heb aangetoond dat voor al dat soort dingen wel degelijk een markt is. Dat moet zichzelf op den duur ook kunnen bedruipen, want uiteindelijk wil je natuurlijk helemaal van die subsidies af.”

Heftig.

,,Je moet ook als beleidsmaker een beetje meekijken met de trendwatchers. Je moet kijken naar wat er nu leeft onder homo’s, onder Aziaten, en dan zie je wat de rest van het land over een jaar of zes zal doen en hoe iedereen zich dan zal kleden. Dat begint maar heel langzaam in Nederland door te dringen”

Onlangs is door onderzoek aangetoond dat Nederland een klein landje van provinciaalse navelstaarders aan het worden is. Rick van der Ploeg vindt dat heel erg jammer: ,,Dit gaat in tegen alles waar ik en mijn voorgangers voor hebben gestreden. Ooit was Nederland een culturele vrijhaven. Dat zijn we niet meer. Dat ligt aan die belabberde tijd waarin we nu leven, kijk maar naar Verdonk en consorten. Hun credo is: al het vreemde wat je binnenhaalt is verlies. Ook sinds de moord op Theo van Gogh is het klimaat erg guur geworden. Ik zie kunstenaars massaal vertrekken. Ik kom top-wetenschappers tegen uit Duitsland, Frankrijk, India, die bewust Nederland links laten liggen en er zelfs weggaan om bijvoorbeeld in Schotland te gaan werken. Dat komt ook omdat de visumregelingen in Nederland absurd streng zijn geworden. De enige die daar overigens aan verliest is Nederland zelf..”

Is er nog hoop?

,,We zitten in een soort tussenfase. In Den Haag denken ze dat je de verkleuring van Nederland kunt tegenhouden, maar dat gebeurt natuurlijk gewoon toch. Het is al gebeurd. Maar het zal een volgende generatie zijn die dat goed zal oppakken.”

Nieuwe grond

Nieuwe Grond is een nieuw, internationaal festival dat recente ontwikkelingen op het gebied van performance, live art en visual arts presenteert tegen de achtergrond van politiek en samenleving. Er zijn optredens van straatartietsen die het vak een nieuwe vorm geven., beelden kunstenaars, videoartiesten. Er komen theatergroepen die nog nooit in Nederland te zien waren. Volgens initiatiefnemer Henk Scholten, directeur van de Utrechtse Stadsschouwburg, is het geen concurrent voor Festival aan de werf, dat een soortgelijk programma biedt: ,,Op Nieuwe grond is heel veel aandacht voor training en uitwisseling van ervaringen tussen makers. Daarom zetten we het ook op als een camping en een conferentie. Zondag 11 juni spreekt daar bijvoorbeeld Rick van der Ploeg.

Nieuwe Grond: van 8 t/m 11 juni 2006 in De Horst in Driebergen. zie: www.nieuwegrond.com.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.