Oidipus Rex – Oskaras Korsunovas


Schoonheid is oud
kinderspel

 

Door Wijbrand Schaap

Rotterdam

Waarom zou je die oude
stukken nog spelen. Wie zit er te wachten op de zoveelste reanimatie
van een oude Euripides of Sophocles? 2500 jaar wereldgeschiedenis
heeft toch wel zoveel vooruitgang opgeleverd dat we niet steeds
hoeven terug te keren naar de klassieke Griekse tragedie? Ons theater
en ons denken staan toch inmiddels wel op een hoger plan?

Was het maar waar. Dat
zou betekenen dat er zoiets als vooruitgang bestond. Maar de oude
Grieken leren ons dat dat dus niet zo is. Oidipus Rex, het
toneelstuk dat Sophocles 2500 jaar geleden inleverde voor de
jaarlijkse tragediewedstrijd in Athene, is door eigenlijk nog geen
enkele schrijver overtroffen in helderheid, zeggingskracht en
theatraliteit. Dat werd gisteren weer eens aangetoond door het
theatergezelschap van regisseur Oskaras Korsunovas. Zijn Oidipus was
van een weergaloze schoonheid. Dat het stuk in het totaal
onverstaanbare Litouws werd gespeeld deed daar helemaal niets aan
af.

Het is geen bescheiden
theater, dat uit Litouwen komt. Willen Nederlandse theatermakers
nogal eens van de ene relativering in de andere vette ironie
schuiven, zodat er uiteindelijk toch vooral meesmuilend door ons
gelachen kan worden, Oskaras Korsunovas gaat er vol in. 'Ho!', denk
je dan in het eerste kwartier. Zoveel pracht, als bijvoorbeeld al in
het toneelbeeld is verwerkt, kan dat niet een onsje minder? Nee dus.
Een groep acteurs met grote zuigelingenkoppen in een ruimte die eruit
ziet als de kinderspeelplaats in een sombere industriewijk in
grijstinten, dat is nogal een beeld. Voeg daar een schitterende
choreografie aan toe die alles laat bewegen; muziek die soms hemels,
en soms hels klinkt, live uitgevoerd met behulp van samples en
trommels en potten en pannen, en je hebt hele hoge kunst.

Na een half uur komt
een mammoet-teddybeer tot leven, en halverwege is die enorme
teddybeer met een stem uit de diepste krochten van de aarde op een
vreselijke manier verminkt. En dit alles om in hele dikke lijnen, met
tonnen symboliek beladen, het verschrikkelijke verhaal van de man die
zijn lot wilde ontvluchten maar toch zijn vader vermoordde en met
zijn moeder het bed deelde, voor de zoveelste keer te vertellen. En
weer werkt het. Weer is het spannend, weer is het ontroerend, net als
2500 jaar geleden, en al die keren daarna. Weer is het drama van de
verloren jeugd op een nieuwe manier verteld.

Eigenlijk is dat al
vooruitgang genoeg.

Oidipus Rex door
Oskaras Korsunovas Theater uit Litouwen. Gezien in kader van Paradise
Regained, gisteravond in de Rotterdamse Schouwburg.

Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

, ,