Proust III – ro theater


Steeds meer zin in Proust

 

(GPD) _ Hoeveel
afleveringen kun je een theaterserie geven? Drie? Of tien? De
toneelbewerking die Guy Cassiers nu bij het ro theater aan het maken
is van Prousts 'Op zoek naar de verloren tijd' zou vier delen
krijgen. Na het zien van het derde deel, dat zojuist in de
Rotterdamse Schouwburg in première ging, kunnen we stellen dat
Cassiers er nog wel een stuk of wat delen bij mag maken. Stof genoeg
in Proust.

Belangrijker dan dat:
aan het derde deel is heel erg goed te merken dat Guy Cassiers er
steeds meer zin in krijgt. En niet alleen hij. Je ziet acteurs als
Paul R. Kooij, Marlies Heuer en Eelco Smits er ook steeds meer in
groeien, in dat taaie, maar o, zo prachtige taal en beeld-bouwsel dat
deze toneelgebeurtenis aan het worden is.

Proust 3: de kant van
Charlus is inhoudelijk en qua vorm weer veel rijker dan deel twee: de
kant van Albertine, en deel één, de kant van Swann. Was
dat eerste deel vooral een prachtig sferisch geheel waarin de falende
liefde van hoofdfiguur Marcel vorm kreeg en hij bovendien de eerste
kennismaking beleefde met het Parijse societyleven, het was daarin
toch nog vooral pure estetiek wat Cassiers bood met zijn
videoprojecties, stemmencomposities en tinkelende fluisterdialogen.
In Proust 2 ging het er alweer heel wat speelser aan toe. De kleine
zaal waarin deze aflevering werd gepresenteerd leek meer ruimte te
bieden voor humor en intimiteit. Vlijmscherp werd zo ook de ronduit
nare kant voor het voetlicht gebracht van Marcel, die zijn
jeugdvriendin Albertine honds behandelt en haar uiteindelijk in
eenzaamheid laat verkommeren.

Deel drie brengt het
beste van de eerste twee delen samen en voegt er nog meer aan toe.
Niet alleen een prachtig zingend jongenskoor, maar vooral een
indrukwekkend verloop van emoties: van de bijna dolle pret in de
Parijse 'Salons' tot de doffe dreunen van het geschut boven de
massagraven van de Eerste Wereldoorlog.

In 'De kant van
Charlus' leert Mareel het societyleven goed kennen, en ontdekt hij de
finesses van het verraad dat in iedere vorm van menselijke omgang
schuilt. De homofiele Charlus (Joop Keesmaat) loopt op Marcels
arrogantie stuk, net zoals zijn kokette tante, Mme de Guermantes
(Marlies Heuer). Prachtig werken hier ook de videobeelden en het
livespel samen. Scenes in de Salons, op video verbeeld in een
prachtig surrealisme, worden door de acteurs op het toneel live
ingesproken: een karaoke-verdubbeling die de onechtheid van de
society pijnlijk en haarscherp aan de dag legt. In een prachtige
tuinscène laat Cassiers ook plots een 'hovenier met 'ne
gieterke' langskomen: een banaliteit die wonderwel past en die een
schaterlach in de zaal veroorzaakt, net als de manier waarop in deze
scènes met het prachtig zingende koortje wordt omgegaan: de
jongetjes worden behandeld als een stereosetje, dat naar believen
uit- en aangezet kan worden.

Meer nog dan alle
pracht, alle schitterende beeldvondsten en beklemmende monologen is
in dit deel van de serie echter ook weer de oerkracht van het toneel
benut: de dialoog. Ze tinkelen, ze vlammen, ze schuren, de
toneelgesprekken, maar vooral slaan ze een brug naar de toeschouwer,
die in al het visuele geweld het spoor wel eens bijster zou kunnen
raken. En die brug, dat is Cassiers' specialiteit. Want dat is deze
voorstelling tot in het diepst van al zijn vezels: een hartelijke en
welgemeende uitnodiging van Cassiers om mee te gaan in de wonderlijke
wereld van het theater. Het is een uitnodiging die u gerust kunt
aannemen: je hoeft Proust niet gelezen te hebben om van deze sublieme
voorstelling te kunnen genieten.

Proust 3: de kant van Charlus door het ro
theater. Gezien: première 15 mei in de Rotterdamse Schouwburg.
Daar nog t/m 29 mei. De drie eerste delen worden van 24 t/m 27 juni
in een marathon achter elkaar gespeeld. Inlichtingen:
www.rotheater.nl
of 010-4118110.
Blij mee? Doe me een donatie!
Become a patron at Patreon!

Wil je hulp bij het schrijven, of gewoon een keer advies over je project? Stuur me een mailtje.

, ,

2 reacties op “Proust III – ro theater”